De impact van geuren

Ruiken doe je altijd en overal. Bewust en onbewust. Maar wat is de impact van geur? Wat kan het doen met een mens? Geur wordt zwaar onderschat, dat staat vast. Nochtans is het erg waardevol.

Geur is mysterieus en iedereen ervaart het anders. Dat is waarschijnlijk ook de reden waarom men pas in de jaren 90 heeft ontdekt hoe we ze waarnemen.

Om met de geur in huis te vallen

Geur geeft je niet alleen informatie, het roept ook 80% van jouw emoties op. Dat is veel. Zeker omdat je jezelf hiervan niet altijd bewust bent. Denk bijvoorbeeld aan hoe koffie ruikt. Bij heel wat mensen roept dit genot op. Terwijl de geur van een brand angst geeft.

Om te beginnen bij het begin… Hoe ruik je precies?

Neen, je ruikt niet met de neus. Deze wordt enkel gebruikt als filter. Je ruikt met het reukorgaan dat tegen de hersenen ligt. De reukzenuw stuurt meteen een prikkel naar de hersenen, wat je associeert met een gevoel, emotie en/of herinnering.

Bij elke ervaring in je leven – zowel positief als negatief – hoort een geur. Deze sla je allemaal op in je persoonlijke geurenbibliotheek. Het is dus voor iedereen anders. Ik associeer de geur van noten bijvoorbeeld met ‘gevaarlijk’ omwille van notenallergie, terwijl anderen de geur van kokosnoot net rustgevend vinden.

Het verandert gedrag

Gedrag verandert door wat je ruikt. Onderzoekers deden een experiment met een duidelijk resultaat:

Mensen werden verdeeld in 2 groepen. Beide groepen gingen – afzonderlijk – in dezelfde ruimte zitten en kregen een koekje aangeboden dat erg kruimelde. Bij één groep werd een citroengeur doorheen de ruimte verspreid, bij de andere groep niet.
Wat bleek? De groep die de geur van citroen rook, liet de ruimte veel properder achter dan de andere groep.

Dit is opmerkelijk. Gedrag verandert door wat je ruikt, zelfs onbewust. En oh ja, de citroengeur is niet zomaar gekozen. In onze cultuur associëren we dit met poetsmiddel.

Nu we dat weten, wordt geur ook meer en meer ingezet in bijvoorbeeld ziekenhuizen en winkels. Telkens om je gedrag te beïnvloeden. In ziekenhuizen wordt bijvoorbeeld vaak met vanille en cederhout gewerkt. Deze zorgen voor huiselijkheid, geborgenheid en vertrouwen. Het zal ervoor zorgen dat stress onbewust verlaagt.

In winkels wordt vaak gewerkt met neutrale of frisse geuren. Dit geeft een vrij gevoel waardoor de koopkracht verhoogt. In kledingwinkels neemt de kledij vaak deze geur op zodat het ook thuis dat vrije gevoel vasthoudt.

Het stuurt en stimuleert ons

Geur stuurt en stimuleert jouw gedrag, emoties en acties.

Maar wist je dat je ook een geurgarderobe kan laten samen stellen? Er bestaan experten die samen met jou op zoek gaan naar je persoonlijke geur(garderobe). Je kan het vergelijken met kledingadvies. De bedoeling is dat je meer zelfvertrouwen krijgt door een bepaald luchtje aan te brengen, maar ook dat je je bijvoorbeeld energieker, speelser of net krachtiger voelt.

Hierbij wordt steeds rekening gehouden dat elke parfum anders pakt op ieders huid. Zo kan dezelfde geur anders ruiken op jouw of mijn huid. Het moet dus kloppen voor ieder afzonderlijk.

Het gaat hand in hand met herinneringen

Doorheen je hele leven sla je geur op in je bibliotheek. Ze blijven daar voor altijd zitten, al moet je bij de ene geur meer moeite doen om het te linken aan een herinnering. Maar ze zorgen nadien vaak voor flashbacks. Zelfs onbewust en ongewild. Je herkent vast wel het zinnetje “dit ruikt naar…” en daar koppel je dan jouw herinnering aan. Dit kan je opnieuw een positieve of negatieve ervaring geven.

Geur is dus een enorm emotioneel en krachtig zintuig.

Tip: nu je weet dat hersenen geur aan herinneringen koppelt, kan je zelf nieuwe herinneringen maken. Koop bijvoorbeeld eens een andere parfum tijdens een vakantie. Na die vakantie blijft hij aan diezelfde plek herinneren.

Geur wordt onderschat

Als ik je de vraag stel: “Je moet 1 zintuig inleveren. Welk zintuig zou dat dan zijn?”
Dan antwoorden de meeste mensen eenvoudig om niet meer te ruiken.
Terwijl onderzoek, bij mensen die niet meer kunnen ruiken, duidelijk aangeeft dat dit zorgt voor een fel verminderde levenskwaliteit. Want als je niet meer ruikt, kan je ook niet meer proeven. Wist je dat je vooral proeft door te ruiken? Je hebt maar 5 smaken, de rest doet de geur.

Leuke weetjes

• Geur kan jouw energie sturen. Om alertheid op te wekken wordt vaak gewerkt met pepermunt.

• Het is cultuurgebonden. Zo wordt er in België geen parfum op de markt gebracht met een citroengeur. Dit omdat we citroen associëren met poetsmiddel. Maar in Spanje bestaat dit wel. In een bekend merk van babyverzorging is citroengeur verwerkt waardoor het daar een andere betekenis heeft. Enkel vanille roept wereldwijd hetzelfde gevoel op, namelijk vertrouwen.
• Een gouden tip als je het toilet hebt gepoetst: doe een druppeltje citronella op de wc-borstel. Dit geeft een langdurig schoon gevoel waardoor wc’s properder worden achtergelaten.